'Acteren is heel ambachtelijk'

In gesprek met Maria Kraakman over Schneider vs Bax

28 mei komt Schneider vs. Bax uit, de nieuwe film van Alex van Warmerdam. BiosAgenda sprak met actrice Maria Kraakman over de 'van Warmerdam-stijl' en de ambacht van acteren.

27-5-2015 Door: Quirijn Foeken

Maria Kraakman bij de première Schneider vs. Bax, Copyright 2015 ArjoFrank Fotografie

De film gaat over de huurmoordenaar Schneider (Tom Dewispelaere) die klaar is om zijn verjaardag te vieren. Dan krijgt hij een telefoontje van een persistente opdrachtgever. Het betreft een makkelijke klus die in een uurtje of twee te klaren is. Hij moet ene Ramon Bax (gespeeld door Alex van Warmerdam zelf) vermoorden. Maria Kraakman speelt Francisca Bax, dochter van Ramon.

BiosAgenda: Als je wordt gevraagd voor de nieuwe Alex van Warmerdam, zeg je dan meteen 'ja'?

Maria Kraakman: 'Ik werd gevraagd om auditie te komen doen. Daar was ik natuurlijk heel erg blij mee, dat ik in the picture was. Dus ik heb me heel goed voorbereid. Ik dacht, dit wil ik hebben, dit moet ik hebben.'

BiosAgenda: Ben je dan een Van Warmerdam fan?

'Ik heb alles van Alex gezien, al zijn films. Ik kan me herinneren dat ik 17 was en dat ik in de Speeldoos in Baarn De Noordelingen heb gezien. Toen was ik al behoorlijk onder de indruk. Ik had nog nooit zoiets gezien.'

BiosAgenda: Wat maken zijn films dan uniek?

'Zijn films zijn allemaal een universum op zich. Zijn taal en beeldtaal zijn heel specifiek. Over alles is nagedacht, niets is zomaar. Wat ik ook heel mooi vind is dat het nooit naturalistisch is, of geloofwaardig. Alles is vormgegeven: zowel de taal als het spel, de kostuums en de personages. Er is een grote liefde voor detail en vormgeving. En dan doe je écht iets met film, met cinema.'

BiosAgenda: Hoe werkt dat dan in de praktijk?

'Hij is op zoek naar een bepaald beeld in zijn hoofd en dat wil hij terug zien. Hoe het eruit moet zien of moet klinken. En dat ben jij aan het vormgeven.'

BiosAgenda: Maar hoe gaat hij dan te werk?

'Hij is heel duidelijk. Heel helder. Als hij iets niet goed vindt dan zegt hij dat ook gewoon. Dan vindt hij het bijvoorbeeld saai. Hij is daar heel straight in en daar houd ik van. Hij kiest zijn woorden ook heel zorgvuldig. Hij heeft een groot en breed idioom. Dat heb ik zelf niet, maar Alex kan heel zorgvuldig benoemen wat hij wil zien waardoor mijn fantasie wel geprikkeld wordt.'

BiosAgenda: Jouw personage Francisca gaat binnen luttele seconden een transformatie door. Hoe hebben jullie dat voorbereid?

'Daar hebben we eigenlijk heel weinig woorden aan vuil gemaakt. Het scenario is ook heel helder. Er is gewoon een 'voor' en een 'na'. We hebben ook helemaal niet gerepeteerd. We hebben een keer met zijn allen het scenario doorgelezen, dat vond Alex al een hoop gedoe. We hebben eigenlijk alleen gesproken over hoe je iets vormgeeft. Er moet een verandering zijn en wij hebben gekozen voor een fysieke verandering. Ze is iets rustiger. Ze gaat wat lager in haar stem. Ze staat anders. Dat is eigenlijk de complete transformatie. En de rest blijkt uit haar daden.'

BiosAgenda: Ik vind het wel bijzonder om te horen dat jullie niet gerepeteerd hebben.

'Op de set doen we natuurlijk wel een repetitie voordat we gaan draaien. Maar omdat het scenario zo duidelijk is hoef je daar ook niet veel over te praten. Alex is ook helemaal niet geïnteresseerd naar motieven of waarom iemand wat doet.'

BiosAgenda: Maar heb je dat zelf ook niet nodig?

'Nee totaal niet. Dat is de grootse onzin die er is, dat je dat nodig zou hebben.'

BiosAgenda: Dus method acting is niet aan jou besteed?

'Nee. Alhoewel, dat hangt ook maar van het soort film af. Je moet als acteur heel goed weten waar je in staat. Als je met een regisseur werkt die met the method werkt dan moet je je daar aan overgeven. Als je met Alex werkt, werk je met iemand die van vorm houdt. Dan moet je daar aan overgeven en maak je die zoektocht.'

BiosAgenda: Maar waar haal je dan je spel vandaan? Je speelt toch niet jezelf?

'Maar je bent jezelf. Dat kun je niet veranderen. Je bent jezelf, maar je geeft iets vorm. Ik kan niet doen alsof ik iemand anders ben.'

BiosAgenda: Maar dat is toch acteren?

'Nee dat vind ik niet. Acteren heeft met denken te maken, met vormgeven, met bewustzijn. Maar niet met in de huid van een ander kruipen want het personage bestaat niet. Het enige wat je hebt zijn letters op papier, de wensen van een regisseur en je eigen fantasie. Dat is het. Het is heel ambachtelijk. Het is niet zo'n groot mysterie.'

BiosAgenda: Ik denk dat niet veel acteurs dat zo zouden zeggen als jij dat nu zegt. Ben jij dan zo nuchter?

'Ja. Eigenlijk wel. Ik houd wel van onnoembare dingen hoor. Er is wel een zekere mysterie. Waarom cast je bijvoorbeeld iemand? Dat is omdat iemand een bepaald type is. Iemand brengt iets met zich mee. Dat soort dingen zijn onbenoembaar. Maar de rest is gewoon je werk. Dat werk in combinatie met wie jij bent levert iets unieks op.'

Schneider vs Bax is vanaf 28 mei te zien in de bioscoop.